Mài kẽ răng là thủ thuật nha khoa hỗ trợ chỉnh nha và phục hình răng, nhưng nếu thực hiện sai cách có thể gây ra nhiều biến chứng như ê buốt kéo dài, mòn men răng, thậm chí ảnh hưởng đến sức khỏe răng miệng lâu dài. Vậy mài kẽ răng có hại không và đâu là những tác hại tiềm ẩn khi điều trị ở cơ sở thiếu chuyên môn? Hãy cùng Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.
1. Mài kẽ răng là gì? Có hại không?
Mài kẽ răng, còn gọi là cắt kẽ hoặc Interproximal Reduction (IPR), là thủ thuật nha khoa nhằm thu gọn kích thước răng và tạo khoảng trống giữa các răng, thường được áp dụng trong niềng răng. Bác sĩ sẽ mài đi một lớp men rất mỏng (khoảng 0,3 – 0,5 mm) ở hai cạnh bên của răng, với số lượng răng được mài tùy theo từng trường hợp.
Đây là thủ thuật nhỏ, đơn giản và an toàn, không gây hại đến răng thật hay sức khỏe răng miệng nếu được thực hiện đúng kỹ thuật và tại nha khoa uy tín.

2. 4 yếu tố đảm bảo mài kẽ răng an toàn
Thực tế, mài kẽ răng hoàn toàn an toàn nếu được bác sĩ tay nghề cao thực hiện đúng kỹ thuật. Dưới đây là những yếu tố đảm bảo hiệu quả và không gây hại cho răng:
- Chỉ tác động vào lớp men: Kỹ thuật mài kẽ răng chỉ loại bỏ một lượng rất nhỏ men răng (khoảng 0,3 – 0,5 mm, không vượt quá 2 mm) ở cạnh bên răng. Việc giới hạn ở lớp men ngoài cùng đảm bảo cấu trúc bên trong răng vẫn nguyên vẹn, không xâm lấn đến ngà hay tủy răng.
- Không gây đau nhức đáng kể: Trước khi tiến hành, khách hàng thường được gây tê tại chỗ nên quá trình mài diễn ra nhẹ nhàng và nhanh chóng. Cảm giác khó chịu chỉ dừng lại ở mức ê buốt nhẹ do sự thay đổi bề mặt men răng, thường kéo dài từ vài giờ đến một vài ngày rồi biến mất hoàn toàn. Trong trường hợp nhạy cảm hơn, cảm giác này có thể được giảm bớt bằng biện pháp chườm lạnh, súc miệng nước muối sinh lý hoặc sử dụng gel giảm ê buốt theo chỉ định của bác sĩ.
- Không làm răng yếu đi: Thực tế, thủ thuật chỉ tác động bề mặt men ngoài cùng, nên hoàn toàn không ảnh hưởng đến răng. Ngược lại, khoảng trống được tạo ra sẽ giúp răng sắp xếp ngay ngắn, khớp cắn hài hòa hơn, từ đó cải thiện khả năng ăn nhai và giảm nguy cơ sai lệch khớp cắn trong tương lai.
- Không gây sâu răng nếu chăm sóc tốt: Sau thủ thuật, răng được bôi Fluor giúp men chắc khỏe hơn và hạn chế vi khuẩn bám dính. Khi hoàn thành quá trình chỉnh nha, răng đều và sát khít, giảm nguy cơ viêm nhiễm nếu được vệ sinh răng miệng cẩn thận.

3. Tác hại tiềm ẩn khi mài kẽ răng sai kỹ thuật
Mài kẽ răng vốn là thủ thuật nhỏ, an toàn nếu được thực hiện đúng kỹ thuật. Thế nhưng, chỉ một sai sót nhỏ trong thao tác hoặc tay nghề bác sĩ không đủ chuyên môn sẽ để lại nhiều hệ lụy lâu dài cho sức khỏe răng miệng. Dưới đây là những tác hại thường gặp khi mài kẽ răng không đúng cách:
- Xâm lấn tủy răng: Khi răng bị mài quá sâu hoặc sai vị trí, lớp men và ngà bị tổn thương, dẫn đến xâm lấn tủy. Hậu quả là tủy viêm, răng đau nhức dữ dội, chảy máu nướu và có nguy cơ phải điều trị tủy hoặc nhổ bỏ răng.
- Đau nhức và ê buốt kéo dài: Sai lệch trong kỹ thuật mài khiến răng trở nên nhạy cảm bất thường. Khách hàng có thể ê buốt liên tục khi ăn đồ nóng, lạnh, chua hoặc ngọt, ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống.
- Hư hại men răng, tăng nguy cơ sâu răng: Men răng vốn là lớp bảo vệ tự nhiên. Nếu bị mài mòn quá mức, bề mặt răng trở nên xốp, dễ bám mảng thức ăn và vi khuẩn. Nguy cơ sâu răng, viêm nướu và các bệnh lý răng miệng khác vì thế mà tăng cao, đặc biệt nếu vệ sinh răng miệng kém.
- Biến đổi cấu trúc răng, ảnh hưởng thẩm mỹ: Thay vì chỉ tạo khoảng trống hợp lý, mài quá nhiều có thể làm thay đổi hình dáng răng, khiến khuôn răng mất cân đối. Về lâu dài, điều này còn ảnh hưởng đến sự hài hòa của toàn bộ gương mặt.
- Suy giảm chức năng ăn nhai: Sai sót trong tỉ lệ mài khiến răng không còn khớp cắn chuẩn. Lực nhai không còn phân bổ đều, khiến việc nghiền nát thức ăn gặp khó khăn, lâu dài có thể gây ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa.
- Ảnh hưởng đến kế hoạch niềng răng: Trong niềng răng, mỗi milimet men răng được mài đều ảnh hưởng đến kết quả cuối cùng. Nếu thao tác sai sẽ gây hại cho răng, khiến kế hoạch chỉnh nha bị lệch, kéo dài thời gian điều trị và tăng chi phí.

4. Các trường hợp nên và không nên mài kẽ răng
Mài kẽ răng không phải lúc nào cũng phù hợp với mọi đối tượng. Đây là thủ thuật mang lại hiệu quả chỉnh nha và thẩm mỹ, nhưng nếu áp dụng sai đối tượng lại tiềm ẩn nhiều rủi ro cho sức khỏe răng miệng. Dưới đây là những trường hợp bác sĩ thường chỉ định và chống chỉ định khi mài kẽ răng:
4.1 Trường hợp nên mài kẽ răng
Trong chỉnh nha và thẩm mỹ răng, mài kẽ thường được chỉ định khi:
- Răng chen chúc nhẹ – trung bình: Khi răng mọc lệch lạc hoặc chen chúc vừa phải, mài kẽ tạo khoảng trống giúp răng di chuyển về vị trí chuẩn mà không cần nhổ răng. Phương pháp này còn có thể kết hợp với nong hàm để mở rộng cung hàm và giữ khớp cắn hài hòa.
- Trường hợp cần tinh chỉnh khớp cắn:
- Tạo hình răng: Những chiếc răng cửa có hình tam giác, hình thang trống hoặc khe hở thiếu thẩm mỹ có thể được mài kẽ để trở nên nhỏ gọn, cân đối và hài hòa hơn.
- Điều chỉnh chỉ số Bolton: Khi có sự chênh lệch kích thước răng giữa hai hàm, mài kẽ giúp cân đối, từ đó cải thiện khớp cắn.
- Xóa bỏ tam giác đen: Những khoảng trống hình tam giác giữa các răng do viêm nha chu hoặc thói quen xỉa tăm lâu ngày có thể được khắc phục bằng cách mài kẽ.
- Loại bỏ vết ố và mảng bám: Đây cũng là giải pháp xử lý nhanh gọn các đốm đen, mảng bám cứng đầu ở kẽ răng mà việc chải răng thông thường không làm sạch được.
- Răng hô nhẹ: Với những trường hợp răng hơi chìa ra ngoài, mài kẽ sẽ giúp tạo thêm khoảng để răng dịch chuyển vào trong, hỗ trợ quá trình chỉnh nha hiệu quả hơn.

4.2 Trường hợp không nên mài kẽ răng
Không phải ai cũng phù hợp với mài kẽ răng. Một số đối tượng dưới đây nên tránh để không gặp phải các tác hại tiềm ẩn:
- Trẻ em: Không nên áp dụng vì buồng tủy răng sữa và răng vĩnh viễn mới mọc còn lớn, chưa phát triển hoàn chỉnh, dễ gây tổn thương.
- Người bị mòn răng, thiểu sản men răng hoặc men yếu: Răng vốn đã nhạy cảm, nếu mài thêm sẽ dễ bị đau buốt, tổn thương và suy yếu nhanh chóng.
- Người vệ sinh răng miệng kém, có nhiều răng sâu kẽ: Mài kẽ có thể làm tình trạng sâu tiến triển nặng hơn, đồng thời tăng nguy cơ viêm nhiễm. Các bệnh lý này cần được điều trị triệt để trước khi can thiệp.
- Răng nhạy cảm, dễ ê buốt: Người có răng nhạy cảm với nhiệt độ hoặc các kích thích khác không nên thực hiện, bởi thủ thuật có thể khiến tình trạng nghiêm trọng hơn.

5. Lưu ý sau khi mài kẽ răng để tránh gây hại
Để hạn chế ê buốt, bảo vệ men răng và đảm bảo quá trình chỉnh nha hiệu quả, khách hàng cần tuân thủ những hướng dẫn chăm sóc răng miệng và điều chỉnh chế độ ăn uống sau đây:
- Giảm ê buốt: Sau khi mài kẽ răng, răng có thể nhạy cảm hơn, xuất hiện cảm giác ê buốt nhẹ. Một số cách giảm khó chịu:
- Chườm lạnh: Trong vài giờ hoặc ngày đầu, dùng đá lạnh bọc khăn sạch chườm xung quanh khoang miệng 5 – 10 phút mỗi lần để giảm đau.
- Tránh nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh: Hạn chế uống nước đá, cà phê nóng, súp nóng… để không kích thích răng nhạy cảm.
- Hạn chế đồ uống có ga: Nước ngọt, nước có ga dễ làm men răng yếu, tăng ê buốt.
- Tránh nhiệt độ quá nóng hoặc quá lạnh: Hạn chế uống nước đá, cà phê nóng, súp nóng… để không kích thích răng nhạy cảm.
- Chế độ ăn uống: Điều chỉnh thực phẩm giúp bảo vệ răng đang nhạy cảm và hỗ trợ niềng răng:
- Ưu tiên thức ăn mềm, lỏng: Trong 2–3 ngày đầu, ăn cháo, súp, bún, phở, sinh tố, thịt băm, sữa chua, phô mai…
- Tránh đồ cứng, dai, dẻo: Hạn chế bánh quy, kẹo cao su, táo sống, mía, ngô luộc, đùi gà chiên để tránh áp lực lên răng mài.
- Kiểm soát đồ ngọt và thực phẩm chua: Hạn chế bánh kẹo, nước ngọt, trái cây có tính axit mạnh. Ưu tiên rau xanh, trái cây ít chua để bảo vệ men răng.
- Vệ sinh răng miệng:
- Chải răng nhẹ nhàng, kỹ càng: Ít nhất 2 lần/ngày, dùng bàn chải dành cho người niềng răng.
- Sử dụng dụng cụ hỗ trợ: Chỉ nha khoa, bàn chải kẽ răng, tăm nước giúp loại bỏ mảng bám và thức ăn thừa.
- Nước súc miệng: Sử dụng sau mỗi bữa ăn để kháng khuẩn và làm sạch kẽ răng.
- Tránh tăm truyền thống: Không xỉa răng bằng tăm, tránh làm thưa kẽ răng hoặc ảnh hưởng vị trí răng.
- Bỏ thói quen xấu: Hạn chế thuốc lá và các thói quen làm mảng bám tích tụ.
- Sản phẩm dành cho răng nhạy cảm: Chọn kem đánh răng và nước súc miệng phù hợp để giảm ê buốt.
- Thăm khám định kỳ: Tái khám đúng lịch để kiểm tra sức khỏe răng miệng, đánh giá sự ổn định của răng sau mài kẽ và phát hiện sớm bất thường.
- Tuân thủ chỉ định của bác sĩ: Thực hiện nghiêm ngặt các chỉ dẫn về chăm sóc tại nhà để tối ưu hiệu quả chỉnh nha. Nếu xuất hiện đau nhức kéo dài, ê buốt, răng nhạy cảm hay chức năng ăn nhai suy giảm, cần đến ngay nha khoa để được kiểm tra và xử lý kịp thời, tránh biến chứng nghiêm trọng.

Mài kẽ răng là thủ thuật nhỏ nhưng không đúng cách có thể gây ra nhiều tác hại tiềm ẩn, từ ê buốt kéo dài, men răng suy yếu, đến ảnh hưởng thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Vậy mài kẽ răng có hại không? Câu trả lời là: hoàn toàn có thể gây hại nếu thực hiện tại cơ sở kém chất lượng hoặc không tuân thủ đúng kỹ thuật. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả, khách hàng cần lựa chọn nha khoa uy tín, bác sĩ chuyên môn giỏi, tuân thủ các hướng dẫn chăm sóc răng miệng, chế độ ăn uống hợp lý và thăm khám định kỳ.
Khách hàng có thể liên hệ ngay với Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp qua hotline: 0363.85.85.87 để được tư vấn tổng quát về mài kẽ răng, các phương pháp chỉnh nha và chăm sóc răng miệng toàn diện.
Nếu cần phản hồi về chất lượng dịch vụ tại Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp, vui lòng liên hệ trực tiếp 19006478 để được hỗ trợ kịp thời.
Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp chỉ mang tính chất tham khảo, không thể thay thế việc chẩn đoán hay điều trị nha khoa. Để nắm rõ tình trạng bệnh lý về răng miệng, khách hàng hãy liên hệ trực tiếp với Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp để bác sĩ thăm khám. |

- Tốt nghiệp chuyên ngành bác sĩ Răng hàm mặt – Đại học Y Thái Bình
- Chứng chỉ chứng nhận tham gia cập nhật kiến thức y khoa liên tục trong khám bệnh, chữa bệnh của Viện đào tạo Răng hàm mặt
- Chứng nhận “Invisalign Fundamentals Seminar” của Invisalign
- Chứng nhận “SEA Master Class” của Invisalign
- Chứng nhận “Invisalign Step Up Program” của Invisalign