Chân răng bị đen có thể do nhiều nguyên nhân như mảng bám, sử dụng thức ăn hoặc đồ uống có màu… Chân răng bị đen có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý răng miệng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng. Bài viết sau đây của Nha khoa Quốc tế Việt Pháp sẽ giải đáp tình trạng chân răng bị đen, nguyên nhân cũng như cách điều trị hiệu quả tại nhà và nha khoa.
1. Chân răng bị đen là gì?
Chân răng bị đen là tình trạng phần chân răng (vùng sát hoặc dưới viền nướu) xuất hiện mảng màu sẫm như nâu, đen, xám. Tình trạng đen vùng chân răng có thể xảy ra ở một hoặc nhiều răng, gây mất thẩm mỹ và có thể tiềm ẩn nhiều vấn đề về sức khỏe răng miệng như tụt lợi, sâu răng dưới nướu, viêm nha chu…

2. 7 Nguyên nhân khiến chân răng bị đen
Chân răng bị đen thường xảy ra do sự kết hợp giữa yếu tố vệ sinh răng miệng, thói quen sinh hoạt và các bệnh lý nha khoa. Dưới đây là 7 nguyên nhân chính khiến chân răng bị đen:
2.1. Cao răng bám lâu ngày
Cao răng là các mảng bám cứng, hình thành từ sự kết hợp giữa mảng bám vi khuẩn, khoáng chất trong nước bọt và cặn thức ăn. Ban đầu, cao răng thường có màu vàng nhạt hoặc nâu sẫm, bề mặt xù xì và khá mềm. Khi tiếp xúc lâu dài với thực phẩm, đồ uống đậm màu như cà phê, trà hoặc khói thuốc lá, cao răng chuyển sang màu đen.
2.2. Sâu răng
Khi răng bị sâu, vi khuẩn sẽ tấn công men răng và ngà răng, tạo thành các lỗ sâu li ti trên bề mặt. Khi sâu răng ở giai đoạn tiến triển, phần ngà răng bị tổn thương sẽ dần cứng lại và đổi sang màu nâu đen hoặc đen để “tự bảo vệ”, ngăn vi khuẩn xâm nhập sâu hơn. Đây là dấu hiệu cảnh báo răng đã bị phá hủy cấu trúc đáng kể, khách hàng cần được thăm khám và điều trị sớm, tránh bị ăn sâu vào tủy răng gây viêm nhiễm, hoại tử hoặc chết tủy.

2.3. Chụp bọc răng sứ hoặc dán sứ sai kỹ thuật
Các phục hình như bọc răng sứ, dán sứ nếu thực hiện sai kỹ thuật có thể dẫn đến tình trạng chân răng bị đen. Theo đó:
- Bọc răng sứ bằng mão kim loại: Sau một thời gian sử dụng, lớp kim loại bên trong bị oxy hóa, kết hợp với cặn thức ăn và mảng bám ở viền nướu sẽ tạo thành một đường viền đen rõ rệt ở chân răng.
- Dán sứ Veneer: Nếu kỹ thuật dán không chính xác hoặc vùng chân răng sát nướu không được phủ kín sẽ tạo ra khoảng hở tích tụ mảng bám, thức ăn và gây đổi màu đen theo thời gian.
2.4. Chế độ ăn uống và thói quen sinh hoạt
Chế độ ăn uống và thói quen thiếu lành mạnh cũng là một trong những nguyên nhân làm xuất hiện tình trạng chân răng bị đen, gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng. Cụ thể:
- Thường xuyên sử dụng thực phẩm, đồ uống đậm màu: Cà phê, trà, rượu vang, nước ngọt, socola, nước ép cà rốt… đều chứa sắc tố mạnh, dễ bám vào bề mặt răng, đặc biệt là vùng chân răng khi vệ sinh không kỹ.
- Thuốc lá: Chất Nicotin có trong thuốc lá có thể thấm vào men và ngà răng, nhuộm vàng, nâu, thậm chí đen ở bề mặt, kẽ răng và cả vùng chân răng.

2.5. Răng chết tủy
Khi tủy răng bị hoại tử do chấn thương hoặc sâu răng nghiêm trọng không được điều trị, các mô bên trong phân hủy sẽ giải phóng sắc tố tối màu. Hệ quả là răng chuyển dần từ vàng xám sang nâu, rồi đen hẳn. Khách hàng có thể thấy rõ hình ảnh này ở toàn bộ thân răng và cả vùng chân răng bằng mắt thường.
2.6. Răng nhiễm Fluor
Nếu sử dụng fluor quá liều (qua nguồn nước hoặc kem đánh răng có nồng độ fluor cao) trong thời gian dài có thể gây nhiễm fluor răng. Biểu hiện ban đầu là răng xuất hiện các đốm, vân trắng đục, sau đó chuyển sang vàng, nâu, rồi đen kèm theo bề mặt thô ráp và lỗ chỗ.
2.7. Bệnh nha chu
Bệnh viêm nha chu khi không được điều trị sẽ khiến nướu bị tụt, để lộ phần chân răng khiến răng trông dài hơn. Ngà răng lộ ra sẽ dễ bị nhuộm màu và đổi sang nâu đen do tác động của mảng bám, vi khuẩn và sắc tố từ thực phẩm đậm màu. Ngoài vấn đề về thẩm mỹ, viêm nha chu còn khiến răng lung lay và nguy cơ mất răng cao nếu không điều trị kịp thời.

3. Ảnh hưởng của chân răng bị đen
Chân răng bị đen sẽ tác động đến thẩm mỹ và cũng là dấu hiệu cảnh báo tình trạng sức khỏe răng miệng. Dưới đây là những ảnh hưởng mà tình trạng đen chân răng gây ra:
- Ảnh hưởng thẩm mỹ và tâm lý: Chân răng bị đen khiến nụ cười kém duyên và tổng thể khuôn mặt kém rạng rỡ, nhất là khi cười – nói ở khoảng cách gần. Tình trạng này sẽ khiến nhiều người gặp tâm lý ngại giao tiếp, hạn chế cười hoặc che miệng khi nói. Sự mặc cảm và tự ti này có thể ảnh hưởng đến công việc, các mối quan hệ xã hội và chất lượng cuộc sống.
- Nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng nghiêm trọng: Chân răng bị đen có thể là dấu hiệu cảnh báo bệnh lý răng miệng nguy hiểm vì tình trạng này thường xuất phát từ cao răng, sâu răng, viêm nướu hay viêm nha chu. Nếu không được xử lý sớm, các bệnh lý này có thể tiến triển nhanh, gây tụt nướu, tiêu xương ổ răng và thậm chí mất răng.
- Hơi thở có mùi khó chịu: Các mảng bám và cao răng màu đen thường chứa nhiều vi khuẩn. Chúng sẽ phân hủy thức ăn trong khoang miệng và tạo ra hợp chất gây mùi hôi miệng, ảnh hưởng đến sự tự tin khi giao tiếp.
- Giảm chức năng ăn uống: Khi chân răng bị đen kèm theo viêm nha chu, tụt nướu hoặc sâu răng, khách hàng sẽ cảm thấy ê buốt, đau khi nhai, đặc biệt với thức ăn cứng, nóng hoặc lạnh. Việc ăn uống sẽ trở nên khó khăn, né tránh một số loại thực phẩm và làm mất cân bằng dinh dưỡng.
- Ảnh hưởng sức khỏe toàn diện: Các ổ viêm nhiễm quanh chân răng, đặc biệt là viêm nha chu có thể khiến vi khuẩn dễ xâm nhập và gây ra một số bệnh lý cơ thể như tim mạch, tiểu đường, viêm khớp… Chân răng bị đen không chỉ dừng lại ở khoang miệng mà còn tác động đến sức khỏe tổng thể.

4. Cách điều trị chân răng bị đen tại nha khoa
Thăm khám và điều trị tại nha khoa là bước quan trọng giúp giải quyết tận gốc tình trạng chân răng bị đen, đồng thời phòng ngừa biến chứng. Tùy vào nguyên nhân và mức độ, bác sĩ sẽ chỉ định một hoặc kết hợp nhiều phương pháp điều trị sau đây:
4.1. Lấy cao răng
Là phương pháp thường được chỉ định khi chân răng bị đen do mảng bám cao răng tích tụ lâu ngày ở nướu. Bác sĩ sẽ sử dụng máy siêu âm hoặc dụng cụ chuyên dụng để loại bỏ mảng bám, cao răng trên và dưới nướu. Sau khi lấy cao răng, bác sĩ sẽ đánh bóng răng giúp bề mặt nhẵn mịn, giảm nguy cơ mảng bám bám lại nhanh.
Khách hàng nên lấy cao răng định kỳ 6 tháng/lần để duy trì nướu khỏe mạnh, hạn chế tích tụ vi khuẩn và phòng ngừa viêm nha chu.
4.2. Tẩy trắng răng
Tẩy trắng răng thường được áp dụng cho các trường hợp chân răng bị đen do nhiễm màu từ thực phẩm, thuốc lá, fluor hoặc tác dụng phụ của thuốc.
Bác sĩ sẽ dùng thuốc tẩy với nồng độ an toàn kết hợp đèn ánh sáng xanh (Laser/LED) để phá vỡ sắc tố tối màu, trả lại độ sáng cho răng.
Lưu ý: Tẩy trắng răng không thay đổi được màu sắc của vật liệu trám, mão sứ hay phần răng đã bị mòn hoặc sâu nặng.

4.3. Trám răng sâu
Phương pháp được áp dụng cho những trường hợp răng bị đen do sâu răng mức độ nhẹ đến trung bình. Bác sĩ sẽ loại bỏ toàn bộ mô răng sâu và ngà răng nhiễm bệnh, sau đó dùng vật liệu Composite có màu sắc tương đồng với răng thật để khôi phục hình dáng và thẩm mỹ. Từ đó ngăn ngừa vi khuẩn xâm nhập trở lại, hạn chế tái sâu răng.
Đối với những trường hợp sâu nặng đã lan tới tủy, bác sĩ sẽ lấy tủy viêm nhiễm trước khi trám hoặc bọc sứ để bảo tồn răng.
4.4. Bọc răng sứ
Đây là giải pháp tối ưu cho răng bị đen do sâu răng, chết tủy hoặc nhiễm màu nặng mà các phương pháp khác không khắc phục hiệu quả. Bọc sứ sẽ che phủ hoàn toàn phần răng bị đen, phục hồi hình dáng và chức năng ăn nhai.
Nếu viền chân răng bị đen do răng sứ kim loại cũ, nên thay thế bằng mão răng toàn sứ để tránh oxy hóa và thâm đen nướu. Răng chất liệu toàn sứ có độ tương thích sinh học cao và độ bền tốt nên đảm bảo an toàn cho người sử dụng. Đặc biệt, với ưu điểm độ bền và thẩm mỹ tốt, răng toàn sứ sẽ duy trì lâu dài mà không gây viền đen.

4.5. Dán sứ Veneer
Phù hợp với răng bị đen do nhiễm màu nặng nhưng mô răng không bị tổn thương nghiêm trọng. Bác sĩ sẽ mài một lớp men rất mỏng (khoảng 0,2 – 0,5mm) ở bề mặt ngoài, sau đó dán miếng sứ siêu mỏng lên để che khuyết điểm.
Ưu điểm của phương pháp này là bảo tồn tối đa răng thật, mang lại nụ cười trắng sáng, đều đẹp và tự nhiên.
4.6. Điều trị viêm nha chu
Nếu nguyên nhân khiến chân răng bị đen là do bệnh lý viêm nha chu, khách hàng cần điều trị sớm để ngăn chặn bệnh tiến triển dẫn đến những biến chứng nguy hiểm như tụt lợi, răng lung lay hoặc rụng răng. Bác sĩ sẽ loại bỏ mảng bám, cao răng sâu dưới nướu, làm sạch túi nha chu, kết hợp điều trị kháng viêm và hướng dẫn chăm sóc tại nhà. Mục đích là ngăn ngừa bệnh tiến triển, giữ vững răng, đồng thời cải thiện màu sắc vùng chân răng.

5. Cách trị chân răng đen tại nhà
Chân răng bị đen ở mức độ nhẹ, có thể cải thiện bằng các biện pháp tại nhà với nguyên liệu tự nhiên. Tuy nhiên, các biện pháp này chỉ mang tính hỗ trợ, không thay thế điều trị nha khoa, đặc biệt nếu nguyên nhân đến từ sâu răng, viêm nha chu hay chết tủy. Dưới đây là những cách đơn giản bạn có thể áp dụng tại nhà:
Sử dụng baking soda
Bạn có thể trộn 1 thìa cà phê baking soda với vài giọt nước lọc để tạo thành hỗn hợp sệt. Sau đó dùng bàn chải mềm chấm hỗn hợp và chải nhẹ nhàng quanh chân răng trong 1 – 2 phút, rồi súc miệng sạch với nước ấm.
Baking soda có tính kiềm, giúp trung hòa axit có thể làm sạch mảng bám và đánh bay các vết ố bề mặt răng. Ngoài ra, baking soda có tác dụng khử mùi, hỗ trợ hơi thở thơm mát.
Lưu ý: Chỉ thực hiện 1 – 2 lần/tuần, tránh lạm dụng vì có thể làm mòn men răng.
Kết hợp chanh và muối
Sự kết hợp giữa chanh và muối có thể giúp cải thiện tình trạng đen chân răng. Cách thực hiện như sau:
- Vắt 1 – 2 thìa nước cốt chanh, hòa với ½ thìa muối tinh.
- Dùng bàn chải mềm hoặc tăm bông chấm hỗn hợp và thoa nhẹ lên vùng chân răng bị đen.
- Giữ khoảng 1 phút rồi súc miệng sạch.
Axit citric trong chanh giúp tẩy nhẹ các mảng bám, còn muối sẽ sát khuẩn và giảm viêm nướu. Sự kết hợp này vừa làm sáng màu chân răng vừa hỗ trợ ngăn vi khuẩn phát triển.
Lưu ý: Không nên để chanh tiếp xúc lâu với răng vì tính axit có thể gây mòn men răng.
Ăn mía
Xơ mía hoạt động như bàn chải tự nhiên, giúp loại bỏ mảng bám và vết ố ở vùng chân răng. Đồng thời, nước mía cung cấp đường tự nhiên, khoáng chất và năng lượng cho cơ thể. Vì thế ăn mía cũng được đánh giá là một cách hỗ trợ điều trị chân răng bị đen.
Cách thực hiện như sau:
- Chọn mía tươi, rửa sạch vỏ và cắt khúc vừa ăn.
- Nhai kỹ phần xơ mía để sợi mía cọ xát vào bề mặt răng.

Quả cau
Đây là cách dân gian được nhiều người áp dụng. Thành phần tannin trong cau có khả năng làm sạch mảng bám, giúp răng chắc khỏe và giảm mùi hôi miệng.
Cách trị đen chân răng bằng quả cau như sau:
- Bổ quả cau tươi thành miếng nhỏ.
- Nhai trực tiếp hoặc chà nhẹ phần mặt cau lên răng và chân răng.
Lưu ý: Không nên quá lạm dụng vì chất tannin trong cau có nhuộm màu răng nếu quá mức
Sử dụng mật ong và đường nâu
Sự kết hợp giữa mật ong và đường nâu cũng là một cách trị đen chân răng hiệu quả tại nhà. Bởi vì đường nâu có hạt nhỏ giúp tẩy nhẹ mảng bám, còn mật ong có tính kháng khuẩn, giảm viêm nướu và mang lại hơi thở thơm mát.
Cách thực hiện như sau:
- Trộn đều 1 thìa cà phê mật ong nguyên chất với ½ thìa đường nâu.
- Dùng hỗn hợp này chà nhẹ quanh vùng chân răng bị đen trong thời gian 1 – 2 phút.
- Súc miệng sạch với nước ấm.
6. Cách phòng ngừa chân răng bị đen
Để phòng ngừa chân răng bị đen, khách hàng có thể chủ động thay đổi cách chăm sóc răng miệng, thói quen ăn uống… Cụ thể như sau:
- Vệ sinh răng miệng đúng cách và đều đặn: Hãy đảm bảo thực hiện việc đánh răng đều đặn 2 lần/ngày bằng bàn chải lông mềm và kem đánh răng chứa Fluor. Khi đánh răng cần tránh chà mạnh, hãy chải theo vòng tròn và chiều dọc răng. Ngoài ra, bạn nên sử dụng thêm chỉ nha khoa và máy tăm nước để làm sạch sâu vùng kẽ răng và các khu vực bàn chải khó tiếp cận.
- Hạn chế thực phẩm và đồ uống gây mảng bám/nhiễm màu: Cà phê, trà đậm, rượu vang đỏ, nước ngọt có gas, nước ép đậm màu, đồ ăn nhiều ngọt… là những thực phẩm/đồ uống bạn nên tránh vì dễ gây sâu răng và ố màu. Trường hợp có sử dụng những loại thực phẩm/đồ uống này thì nên súc miệng hoặc uống nước lọc sau khi ăn để làm sạch bề mặt răng.
- Khám răng định kỳ: Mỗi người nên duy trì thói quen khám nha khoa định kỳ 6 tháng/lần để kiểm tra tình trạng răng – nướu, lấy cao răng và phát hiện sớm các dấu hiệu bất thường.
- Không hút thuốc lá: Thuốc lá chứa nicotine bám chặt vào men và ngà răng, tạo thành mảng màu nâu đen rất khó loại bỏ bằng cách vệ sinh thông thường. Ngoài ra, hút thuốc lá cũng làm tăng nguy cơ viêm nha chu, mất răng và các bệnh nguy hiểm khác.
- Điều trị sớm các bệnh lý răng miệng: Khi phát hiện dấu hiệu bệnh lý sâu răng, viêm nướu, viêm nha chu hoặc răng chết tủy, cần điều trị ngay để tránh tình trạng lan rộng, gây đổi màu chân răng.
- Chọn nha khoa uy tín: Khi thực hiện các dịch vụ nha khoa như bọc răng sứ, dán veneer hay lấy cao răng, khách hàng nên lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín, có bác sĩ tay nghề cao và trang thiết bị hiện đại để đảm bảo chất lượng dịch vụ, tránh được tình trạng viền đen ở chân răng do sai sót hoặc vật liệu kém chất lượng.
- Tránh nghiến răng: Nghiến răng lâu dài có thể gây mòn men ở cổ răng, khiến vùng chân răng dễ bám màu và đổi đen. Nếu có thói quen này, khách hàng nên sử dụng máng chống nghiến theo chỉ định của bác sĩ để bảo vệ răng.

Như vậy, chân răng bị đen không chỉ gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ mà còn có thể là dấu hiệu cảnh báo các vấn đề răng miệng nguy hiểm. Khách hàng nếu phát hiện tình trạng bị đen vùng chân răng, cần theo dõi và có biện pháp xử lý sớm. Ngoài việc điều trị tại nhà cho tình trạng chân răng bị đen nhẹ, bạn nên trực tiếp đến nha khoa uy tín để bác sĩ có chuyên môn thăm khám và điều trị dứt điểm tùy theo nguyên nhân và mức độ đen chân răng.
Ngay từ bây giờ khách hàng nên duy trì thói quen chăm sóc và thăm khám nha khoa định kỳ để có một nền tảng sức khỏe răng miệng lâu dài. Liên hệ ngay Nha khoa Quốc tế Việt Pháp qua số hotline: 0363.85.85.87 để được hỗ trợ tư vẫn miễn phí về các vấn đề răng miệng và đặt lịch khám bác sĩ nhanh nhất.
Để phản ánh về chất lượng dịch vụ tại phòng khám Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp, quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số tổng đài: 19006478.
Lưu ý: Những thông tin cung cấp trong bài viết của Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp chỉ mang tính chất tham khảo, không có vai trò thay thế cho việc chẩn đoán hoặc điều trị nha khoa. Để nắm rõ tình trạng bệnh lý về răng miệng, khách hàng hãy liên hệ trực tiếp với Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp để bác sĩ thăm khám. |

- Tốt nghiệp bác sĩ Răng hàm mặt – Trường ĐH Y Hà Nội
- Chứng chỉ hành nghề khám chữa bệnh của Sở Y tế Bắc Ninh
- Chứng nhận hoàn thành khóa học” Phục hình thẩm mỹ răng” do HANODENT cấp