[Giải đáp] Răng mọc lệch – Kiểu mọc lệch, tác hại và cách xử lý hiệu quả

Răng mọc lệch là tình trạng răng mọc không thẳng hàng trên cung hàm, gây ảnh hưởng thẩm mỹ và chức năng ăn nhai cũng như sức khỏe răng miệng. Vậy nguyên nhân nào gây ra tình trạng răng mọc lệch, ảnh hưởng của răng mọc lệch như thế nào và có những phương pháp nào xử lý? Tất cả những thông tin này sẽ được chúng tôi cung cấp chi tiết qua bài viết sau đây, dưới sự tư vấn chuyên môn của bác sĩ Đào Thị Ngọc Oanh – Phó ban Chỉnh nha tại Nha khoa Quốc tế Việt Pháp.  

1. Răng mọc lệch là gì?

Răng mọc lệch là tình trạng răng mọc không thẳng hàng trên cung hàm, gây mất thẩm mỹ, ảnh hưởng chức năng ăn nhai, khó khăn khi vệ sinh và tăng nguy cơ mắc phải các vấn đề răng miệng khác như móm, hô, hở răng cửa… 

Răng mọc lệch có thể do kích thước hàm nhỏ so với răng hoặc tác động từ những vấn đề răng miệng như viêm nướu, sâu răng, chấn thương răng do tai nạn…

2. Các kiểu răng mọc lệch phổ biến

Răng mọc lệch khá phổ biến, trong đó chủ yếu là các kiểu răng mọc lệch như sau:

2.1. Răng cửa mọc lệch 

Răng cửa mọc lệch là trạng thái hai răng cửa bị vênh so với cung răng và các răng bên cạnh. Do vị trí chính giữa dễ nhận thấy nên răng cửa mọc lệch sẽ ảnh hưởng rất lớn đến thẩm mỹ hàm răng và nụ cười.

Các kiểu răng cửa mọc lệch thường gặp:

• Răng mọc lệch hình chữ V: Là kiểu mà hai răng cửa mọc cong so với các răng còn lại, cạnh phía trong tiếp xúc giữa 2 răng tạo thành góc nhọn giống chữ V.
• Răng cửa mọc nghiêng: Răng không đứng thẳng mà nghiêng cùng bên hoặc ngược bên
• Răng cửa mọc lộn xộn không đều: Răng cửa mọc chìa ra ngoài hoặc cụp vào trong

2.2. Răng hàm dưới mọc lệch vào trong 

Răng hàm dưới mọc lệch vào trong là tình trạng răng ở hàm dưới mọc lùi vào phía trong, không theo phương thẳng đứng sát khít với răng hàm trên. Từ đó gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ, chức năng ăn nhai và sức khỏe răng miệng. 

Kiểu răng mọc lệch hàm dưới thường là nguyên nhân gây ra tình trạng răng móm (hay còn gọi là khớp cắn ngược). 

2.3. Răng mọc lệch hàm trên 

Răng mọc lệch hàm trên là tình trạng các răng ở hàm trên mọc lộn xộn, có răng chìa ra ngoài, có răng lùi vào trong, chen chúc nhau gây mất thẩm mỹ hàm răng, nụ cười cũng như chức năng ăn nhai.

Răng mọc lệch hàm trên thường gây ra tình trạng răng hô theo chiều ngang, tác động nhiều đến sự hài hòa của toàn bộ khuôn mặt.

2.4. Răng khôn mọc lệch 

Răng khôn (răng số 8) mọc lệch xảy ra phổ biến nhất ở hàm dưới với các kiểu mọc lệch chủ yếu như sau: 

• Răng khôn mọc lệch gần: Là tình trạng thân răng răng khôn mọc hướng vào răng số 7. Trường hợp này rất dễ gây ra các tình trạng như sâu răng số 7, nhiễm trùng, viêm nhiễm do thức ăn dễ mắc kẹt giữa hai răng, vệ sinh khó khăn.
• Răng khôn mọc lệch xa: Là tình trạng thân răng khôn hướng ra xa, chân răng khôn đẩy vào chân răng số 7. Từ đó dễ gây ra tình trạng đau nhức cả hai răng số 7 và răng khôn số 8.
• Răng khôn mọc lệch má: Là tình trạng đầu răng hướng vào vùng má, dễ cắn vào má gây tổn thương.
• Răng khôn mọc lệch 90 độ (nằm ngang): Là tình trạng răng khôn mọc nằm ngang, tác động đến răng số 7 và có thể gây xô lệch cả hàm hoặc dẫn đến tiêu xương, u nang chân răng.
• Răng khôn mọc ngầm: Là tình trạng răng khôn mọc ngầm bị lợi hoặc xương che phủ, thường gây đau nhức dữ dội 
• Răng khôn mọc kẹt trong niêm mạc miệng (lợi trùm): Là tình trạng răng khôn khi mọc lên bị phần lợi che phủ răng, gây viêm lợi trùm.
• Răng khôn mọc kẹt trong xương hàm: Là tình trạng răng khôn bị xương hàm bọc kín, gây sưng lợi, đau buốt và cứng hàm, thường phải phẫu thuật để loại bỏ.

2.5. Răng số 7 mọc lệch 

Răng số 7 mọc lệch có thể gặp các kiểu mọc lệch tương tự như răng số 8. Cụ thể, răng số 7 có thể mọc lệch ngang 90 độ, lệch góc nhỏ hơn 45 độ, mọc lùi vào trong – tiến ra ngoài hoặc đâm vào răng số 6.

Trường hợp răng số 7 mọc lệch thường cần phải nhổ bỏ. Tuy nhiên, cần thận trọng và cân nhắc kỹ trước khi đưa ra quyết định nhổ bỏ răng số 7, vì răng số 7 đóng vai trò quan trọng trong chức năng nhai và liên quan đến nhiều dây thần kinh

3. Nguyên nhân gây ra răng mọc lệch 

Răng mọc lệch không thẳng hàng có thể do nhiều nguyên nhân gây ra. Dưới đây là các tác nhân chính gây ra tình trạng răng mọc lệch lạc.

• Do bẩm sinh/di truyền: Vị trí các răng sắp xếp không đúng, xương hàm nhỏ nhưng răng lớn.. có thể di truyền từ bố mẹ hoặc các thành viên khác trong gia đình. 
• Răng mọc chen chúc: Cung hàm thiếu diện tích, răng mọc lên sẽ dễ bị chèn ép, xô đẩy bởi các răng khác, từ đó dẫn đến răng mọc lệch. Tình trạng này thường gặp ở trẻ em khi răng vĩnh viễn mọc lên nhưng răng sữa chưa rụng hoặc ở người trưởng thành có cấu trúc xương hàm nhỏ
• Mất răng sữa sớm/thiếu bẩm sinh: Răng sữa mất sớm hoặc bị thiếu răng bẩm sinh sẽ tạo ra khe hở trên cung răng, khiến các răng di chuyển lấp đầy, từ đó dẫn đến hướng mọc lệch lạc.
• Do chấn thương: Những chấn thương vùng hàm mặt do thể thao và các tai nạn khác cũng là tác nhân gây ra tình trạng răng mọc lệch.
• Do các thói quen xấu: Những thói quen xấu sau đây là các nguyên nhân hàng đầu gây ra tình trạng răng mọc lệch trên cung hàm:
  • Ngậm ngón tay, mút ngón tay, ngậm ti giả quá lâu, thè lưỡi, tì lưỡi vào răng cửa
  • Mút môi, cắn môi má
  • Nghiến răng
  • Thở bằng miệng
  • Đẩy lưỡi hay nuốt lệch
  • Chống cằm trong thời gian dài
• Răng khôn mọc quá muộn hoặc không đúng thời điểm: Răng khôn thường mọc khi hàm răng đã ổn định vì thế có ít hoặc không có không gian để trồi lên. Từ đó dẫn đến tình trạng mọc lệch, xô đẩy các răng lân cận.
• Cấu trúc hàm đã ổn định, nướu chắc chắn: Cản trở sự phát triển của răng khôn, từ đó dẫn đến mọc lệch lạc.
• Vệ sinh răng miệng kém: Chế độ vệ sinh răng miệng kém, không đúng cách có thể gây viêm nướu, viêm nha chu, làm răng lung lay, dịch chuyển, từ đó dẫn đến xô lệch, mọc lệch khỏi vị trí ban đầu.
• Thiếu chất dinh dưỡng: Chế độ ăn thiếu chất dinh dưỡng có thể ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ, xương và mô cơ thể, từ đó làm giảm khả năng nâng đỡ răng, khiến răng dễ dịch chuyển khỏi vị trí ban đầu.

4. Ảnh hưởng của răng mọc lệch 

Răng mọc lệch có thể gây ảnh hưởng đến thẩm mỹ hàm răng, khuôn mặt và chức năng ăn nhai. Dưới đây là những ảnh hưởng của răng mọc lệch mà bác sĩ nha khoa khuyến nghị khách hàng nên biết: 

• Ảnh hưởng đến thẩm mỹ gương mặt: Khi răng mọc lệch, khuôn mặt sẽ kém hài hòa, nụ cười kém duyên và mất cân đối, từ đó gây mất tự tin khi giao tiếp, ngại cười và ngại nói chuyện.
• Suy giảm chức năng ăn nhai: Răng mọc lệch sẽ làm cho khớp cắn không chuẩn xác, từ đó giảm khả năng ăn, nhai, gây khó khăn trong việc ăn uống.
• Tăng nguy cơ mắc các bệnh về răng miệng: Răng mọc lệch sẽ tạo ra các kẽ hở khiến thức ăn dễ mắc vào mà khó vệ sinh kỹ, từ đó tạo điều kiện cho vi khuẩn phát triển và sinh sôi, tăng nguy cơ mắc các bệnh lý răng miệng như: 
  • Sâu răng, viêm lợi (nướu), viêm nha chu, hôi miệng.
  • Nhiễm trùng, u nang chân răng hoặc xương hàm.
  • Tiêu xương, hỏng chân răng số 7.
• Xô lệch răng: Răng mọc lệch, đặc biệt là răng khôn mọc lệch có thể xô đẩy các răng bên cạnh, ảnh hưởng đến răng số 7 và toàn hàm.
• Rối loạn phản xạ và cảm giác: Với những trường hợp răng mọc lệch sâu, chèn ép dây thần kinh có thể gây mất hoặc giảm cảm giác ở môi, da, niêm mạc hoặc xuất hiện hội chứng giao cảm (đau lan tỏa vùng cổ – thái dương – vai).
• Phát âm sai: Răng cửa mọc lệch sẽ khiến luồng hơi và vị trí đặt lưỡi bị thay đổi, từ đó ảnh hưởng đến phát âm, khả năng giao tiếp.
• Mòn răng, nướu và cơ hàm: Khi khớp cắn bị sai lệch do răng mọc lệch sẽ dẫn đến việc phân bổ lực nhai không đồng đều khiến răng bị nứt, căng cơ hàm, rối loạn khớp thái dương hàm hoặc đau đầu mãn tính

5. Cách phòng ngừa răng mọc lệch

Dù tình trạng răng mọc lệch do nhiều nguyên nhân gây ra nhưng khách hàng vẫn có thể phòng ngừa bằng một số cách sau đây: 

• Phòng ngừa sớm ở trẻ em bằng cách hạn chế các thói quen xấu như mút tay, ngậm ti giả lâu… và không để xảy ra tình trạng mất răng sữa quá sớm.
• Chăm sóc răng miệng đúng chuẩn thông qua việc chải răng đầy đủ và đúng cách 2 lần/ngày, chú trọng sử dụng thêm chỉ nha khoa và máy tăm nước để làm sạch sâu. 
• Khám nha sĩ định kỳ và chụp X-quang răng theo chỉ định để đảm bảo răng mọc đúng hướng, phát hiện sớm răng khôn mọc ngầm hoặc mọc lệch để xử lý sớm
• Điều trị sớm các rối loạn liên quan đến khớp cắn như khớp cắn ngược, hô, lệch hàm… Theo bác sĩ nha khoa, chỉnh sửa răng sớm để ngăn ngừa tình trạng nặng hơn
• Sử dụng khí cụ chỉnh răng tháo lắp cho trẻ em trong độ tuổi từ 6 – 12 để định hướng sự phát triển xương hàm và tạo môi trường lý tưởng cho răng vĩnh viễn mục đúng hướng.

6. Các phương pháp xử lý điều trị răng mọc lệch 

Hiện nay có nhiều phương pháp để điều trị răng mọc lệch. Dưới đây là một số phương pháp khách hàng có thể tham khảo:

6.1. Niềng răng 

Niềng răng là phương pháp phổ biến nhất để điều trị răng mọc lệch, chen chúc và không thẳng hàng. Bằng việc sử dụng hệ thống khí cụ như mắc cài, dây cung, minivis…, niềng răng sẽ tạo ra lực kéo để dịch chuyển răng mọc lệch về đúng vị trí trên cung hàm.

Ưu điểm:

•  Giải quyết triệt để các trường hợp răng mọc lệch từ nhẹ đến phức tạp.

• Bảo tồn tối đa răng thật, không xâm lấn mô răng.

• Kết quả lâu dài và ổn định, duy trì cả đời nếu chăm sóc đúng cách.

Thời gian niềng răng: Thường từ 6 tháng đến 3 năm, hoặc 12 – 36 tháng tùy mức độ lệch lạc, chen lấn của răng

Các loại niềng răng 

Hiện nay phổ biến các loại niềng răng sau đây:

• Niềng răng mắc cài kim loại: Hệ thống khí cụ vững chắc, lực liên tục, rút ngắn thời gian và chi phí tiết kiệm, hiệu quả cao.
• Niềng răng bằng khay trong suốt (Invisalign): Khay niềng được thiết kế riêng theo cung răng của từng khách hàng, có thể tháo lắp linh hoạt, phù hợp với những trường hợp răng lệch lạc ít.
• Niềng răng mắc cài sứ: Cơ chế hoạt động giống với niềng răng mắc cài kim loại nhưng dùng mắc cài được làm bằng chất liệu sứ trơn nhẵn nên ít gây cọ xát mô mềm.

6.2. Bọc răng sứ thẩm mỹ 

Bọc răng sứ thẩm mỹ được áp dụng với các trường hợp răng mọc lệch lạc nhẹ, đặc biệt là răng cửa. Bác sĩ sẽ mài một lớp men răng mỏng sau đó gắn lớp mão sứ bên ngoài để phục hình, giúp răng không bị lệch, nghiêng.

Ưu điểm: Thời gian thực hiện nhanh, khoảng 2 – 4 buổi hẹn. Đảm bảo thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Thời gian duy trì có thể lên đến 1 0- 15 năm hoặc hơn nếu được chăm sóc đúng cách. Không cần nhổ răng khi thực hiện.

Nhược điểm: 

• Là phương pháp có xâm lấn, cần mài răng thật để gắn sứ
• Nếu bác sĩ thực hiện sai kỹ thuật có thể gây tổn thương tủy, giảm tuổi thọ răng thật

6.3. Phẫu thuật chỉnh hình 

Phẫu thuật chỉnh hình thường được chỉ định cho các trường hợp răng mọc lệch nghiêm trọng, không thể điều trị bằng phương pháp niềng răng hay bọc sứ.

Quy trình phẫu thuật chỉnh hình: Các bác sĩ sẽ cắt bỏ một đoạn xương và răng ở vị trí lệch, sau đó đưa răng về vị trí hợp lý và cố định bằng nẹp vít.

Yêu cầu: Đòi hỏi bác sĩ thực hiện có tay nghề và kỹ thuật cao, giàu kinh nghiệm lâm sàng. Đặc biệt môi trường phẫu thuật cần đảm bảo vô trùng, kháng khuẩn tuyệt đối.

6.4. Nhổ răng với răng khôn mọc lệch

Nhổ răng là chỉ định cần thiết cho nhiều trường hợp răng khôn mọc lệch gây đau nhức dữ dội, viêm sưng, sâu răng hoặc xô đẩy hàm. Ngoài ra, một số trường hợp răng số 7 mọc lệch cũng thường được chỉ định nhổ nhưng cần thận trọng và cân nhắc kỹ.

Khi nhổ răng mọc lệch, khách hàng cần lưu ý những vấn đề sau:

Có nên nhổ khi không đau? 

Tùy thuộc vào tình trạng cụ thể của mỗi người. Cũng có trường hợp răng mọc lệch không gây đau nhưng vẫn cần nhổ bỏ. Khách hàng nên theo dõi và tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chính xác..

Nhổ răng có nguy hiểm không?

Nhổ răng không nguy hiểm nếu được thực hiện bởi bác sĩ có tay nghề và kinh nghiệm tại cơ sở nha khoa uy tín. Trước khi nhổ răng khách hàng cần kiểm tra sức khỏe tổng quát và chụp X-quang để đảm bảo an toàn.

Chăm sóc sau nhổ

Sau khi nhổ răng khách hàng cần thực hiện các điều sau:

• Cắn gạc cầm máu trong khoảng 30 – 45 phút đầu 
• Chườm đá bên ngoài để giảm sưng đau
• Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ
• Vệ sinh răng miệng sạch sẽ và nhẹ nhàng, tránh vùng răng vừa nhổ 
• Tránh ăn thức ăn cứng, chua, cay, nóng

Răng mọc lệch là tình trạng khá phổ biến, gây ảnh hưởng thẩm mỹ và chức năng ăn nhai. Có nhiều phương pháp khác nhau để điều trị răng mọc lệch, tuy nhiên khách hàng cần tìm hiểu kỹ, lựa chọn cơ sở nha khoa uy tín, có đội ngũ bác sĩ giỏi chuyên môn và kinh nghiệm để điều trị.

Hy vọng qua bài viết này khách hàng đã hiểu các kiểu răng mọc lệch, nguyên nhân gây ra tình trạng này, cách phòng ngừa cũng như các phương pháp xử lý răng mọc lệch. Liên hệ ngay Nha khoa Quốc tế Việt Pháp qua số hotline: 0363.85.85.87 để được hỗ trợ tư vấn miễn phí về các giải pháp điều trị răng mọc lệch và đặt lịch khám bác sĩ nhanh nhất.

Để phản ánh về chất lượng dịch vụ tại phòng khám Nha khoa Quốc Tế Việt Pháp, quý khách hàng vui lòng liên hệ qua số tổng đài: 19006478.